Het Stadshoutpaviljoen staat op een open plek in het Amstelpark.
De gemeente wilde daar een ontmoetingsplek voor voorstellingen, feestjes, huwelijksfoto’s en dergelijke. In het park, dat voor de Floriade van 1972 is aangelegd, staan al veel interessante paviljoens en kunstwerken. Dit paviljoen is het eerste permanente bouwwerk van Stadshout, een Amsterdamse organisatie die hout van stadsbomen wil gebruiken. Het bestaand uit vers, niet voor-gedroogd hout van iepen uit Amsterdam.
Het ontwerp speelt in op de locatie, een open plek in het volgroeide park.
Het bevindt zich naast en gedeeltelijk op een bestaande ronde vijver. Die heeft een achthoekige rand waar het dak zich in spiegelt. Het paviljoen is alzijdig gericht met een hogere kant naar het westen waar het publiek zit tijdens voorstellingen. De vier driehoekige daklichten laten gefilterd licht door zoals bij een open plek in het bos. De basis is van beton met een driehoekige houten podiumvloer, de draagconstructie is van gezaagde iepenbalken met stalen knooppunten. De dakbedekking van zink en glas. Het ontwerp ontstond in een 3D model en maquette-studies in nauw overleg met constructeur Pieters BT en Stadshout.
Stadsbomen worden voor het transport meestal op 5 tot 6,5m lengte afgezaagd. Het paviljoen heeft echter een groter dak. Er is voor gekozen de balken niet te stapelen maar in dezelfde hoogte door te koppelen, en zo ook de lichte knik in het dakvlak te maken. Aangezien deze knik precies bij het maximale moment zit ontstaan er grote krachten in het stalen kruis. Omdat de balken ongedroogd zijn treedt krimp op wat door schuivende verbinding opneemt. Daarom liggen de balken op stalen dwarsplaatjes die beweging en krimp toelaten. De 3 V-kolommen sluiten met eigen stalen bovenpunten op een andere plek aan dan de kruizen. Dat versterkt het zwevende effect van de overkapping.
Het hout moest worden verzameld
De lange stammen uit diverse locaties kwamen op een grote stapel te liggen op de stadsdeel werf in het Amstelpark. Daar heeft Stadshout een 11m lange bandzaag staan. Daar werden ze op breedte gezaagd en vervolgens in de juiste vorm gebracht met speciaal door Stadshout aangeschaft gereedschap. Onder andere een manshoog boorstandaard en een “kettenstemmer” met een speciale geleiderail om in 2 richtingen schuine hoeken te maken. Een behandeling met was beschermt de kost kanten tegen uitdroging. Het iepenhout bleek bijzonder goed bewerkbaar waarbij de medewerkers van stadshout veel vakkundigheid lieten zien.
De maatvoering is bijzonder
De boven-en onderpunten van de V-liggers hebben allemaal andere maten en schuine hoeken. We haalden die uit een 3D computermodel. Daarbij waren wel wat aanpassingen nodig om hout en staal naadloos op elkaar aan te sluiten. Bij de montage met een grote kraan werden de balken op de grond in de kruizen geschoven. De kap werd vervolgens in zijn geheel opgetild met hijslussen. De V- kolommen schoven we er na elkaar in met een vorkheftruc. Het geheel werd naar het podium gehesen.
De bouw van het dak
Vervolgens begon de afbouw. Op locatie in het Amstelpark monteerden we het dakbeschot van het Stadshoutpaviljoen en werkten het af met zink. Het los kunnen schuiven van het zink over de beplanking met ventilatiespleten was een aandachtspunt in detail en uitvoering. Als laatste kwamen de twee zinken spuwers. Die leiden het regenwater van het dak naar de vijver. Een uitgebreid fotoverslag van het proces is te vinden op facebook.
Video OJTV Facebook artikel Houtblad artikel Houtwereld artikel Bouwwereld artikel Holzmagazin artikel Cobouw